Қазақстанда Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі әлеуметтік маңызды санатқа жататын өнімдерді өндірушілер мен жеткізушілермен кеңесті. Жиында бәсекелестік заңнамасының бұзылуының алдын алу мәселелері көтерілді, деп жазады «КазахЗерно.kz».
Жиында қарақұмық және күнбағыс майын өндірушілер сөз сөйледі. Олар қазір республикада шикізат тапшылығы бар, бірақ, көп ұзамай ол жойылады дейді. Көрші мемлекет – Ресей алыс шет елдерге қарақұмық пен сары май сатуды тоқтатты. Ол көлемдерді босатып алды, яғни оларды Орталық Азия нарығына қайта бағыттай бастайды. Осылайша, «үлесі» Қазақстанға түсе алады. Осының салдарынан Қазақстан нарығында екі тауардың да бағасы төмендейді. Мүмкін мұнай арзандамайтын шығар. Оның бағасына негізінен шикізат, қосалқы бөлшектер (олар валютаға сатып алынады) және қаптаманың бағасы сияқты факторлар әсер етеді.
Сүт өнімдерін өндірушілердің де проблемалары бар. Олар қазірдің өзінде ассортиментінің бір бөлігінің бағасын өзгертіп, оларды 10%-ға көтерді. Олар әлеуметтік маңызы бар санатқа жататын өнімдерге айырбасталмаған. Шикізат пен қаптама қымбаттаса, оның бағасын да өзгертуге тура келеді.
АҚШ долларына сатып алынған шикі қантқа байланысты сату бағасының көтерілуі мүмкін екенін түйіршіктелген қант өндірушілер де айтып жатыр.
Ең нашар жағдай құс еті мен тауық жұмыртқасын өндіру нарығында. Қазақстан нарығында жұмыс істейтін құс фабрикалары қазірдің өзінде шығынға батып отыр. 2022 жылдың 1 қаңтарынан бастап олар мемлекеттік қолдаудан айырылды. Олар шетелден үлкен көлемдегі тауарларды жеткізе алмады. Түркия инкубациялық жұмыртқа, Ресей бір күндік балапан, Аргентина соя ұнын жібермеді. Жем, қосалқы бөлшектер, премикстер және жем компоненттері қымбаттаса, олар жойылу алдында болуы мүмкін.
Жиналғандардың барлығын тыңдаған АЗРК қазір әлеуметтік өнімдердің жасанды тапшылығына жол бермеу бұрынғыдан да маңызды екенін мәлімдеді. Өнімдер бұрынғы бағамен алынған болса, бөлшек саудада оның бағасын көтеру мүмкін емес.
Жақында АЗРК ірі сауда желілерінің басшылығымен кездеседі. Жиынның күн тәртібі өнім өндірушілер мен жеткізушілермен бірдей. Сондай-ақ оларға монополияға қарсы заңнаманы сақтаудың маңыздылығы ескертіліп, арыз-шағымдары тыңдалады. Нәтижелері бойынша жұмыс бойынша ұсыныстар әзірленеді.
Асылбек Жумагулов
