2020 жылдан бастап республикада мал өнімдеріне субсидиялар алынып тасталуы туралы Қызылордалық мал өсірушілер не ойлайтыны туралы «КазахЗерно.kz» тілшісі білді.
– «Шындықты айтсам, сүт өнімдерін өндіретіндер мемлекеттік қолдаудан бірінші рет айырылып жатқан жоқ», – дейді Самұрат Имандосов, Қазақстан Республикасы Сүт өнімдерін өндіру палатасы Кеңесінің президенті, Қазалы ауданының «РЗА» АҚ басшысы. – Түйе мен жылқы өсірушілерге субсидиялар қайда? Азықтандыру үшін субсидиялар қайда, өйткені олар асыл тұқымды малға 320 мың теңге және бір жас малға 230 мың теңге төледі. Бұл төлемдер қазір қол жетімді емес. Оның орнына жергілікті бюджеттен сүт бағытын азықтандыру үшін 120 мың теңге төленеді.
Қазақстанның сүт өндірушілері бірнеше рет Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігіне өз өндірістерін пайдалы қылу туралы есептеулерімен жүгінді. Бірақ жауап жоқ. Сүттің бір келісі үшін 35 теңгеден субсидияларды ірі фермалар ғана алады, ал 400-ге жетпейтін малы барлар келісіне 10 теңгеден алады.
Жаңақорған ауданының «Мырзабай» ШҚ-да 350 ірі қара бар. Шаруа қожайыны Абдусаттар Мырзабаев олардың келісі үшін 10 теңгеден алатындығын айтады. Жылдың мезгіліне байланысты тәулігіне әр сиырдан 5-7 литр сауын алады.
– «Біз жайлауда малды ұстамаймыз, сондықтан мен 4,5 миллион теңгені тек қыста кебек сатып алуға жұмсаймын», – дейді Абдусаттар Мырзабаев. – Біз бидай мен жоңышқаны өзіміз өсіреміз. Біз ашытқы, қажетті қоспалар, дәрі-дәрмектер, премикстер сатып аламыз, олар қымбаттап жатыр. Спрат, арпа, жүгері де қымбаттады.
Фермер сүт өндірісін арнайы жабдықсыз іске қосу мүмкін емес екенін айтады. Шұғыл түрде сүт кешенін құру керек, мұнда барлық қажетті заттар бар – сиыр қоймалары, бұзау, өңдеу жабдықтары. Мұндай кешеннің бағасы жүздеген миллион теңгеден асады.
– «Егер мемлекет қолдауы болмаса, асыл тұқымды мал пышақтың астына түседі», – деп жалғастырды А.Мырзабаев. Бұл жағдайдан басқа амал жоқ. Бірақ мен сүт өнімдеріне мемлекет әлі де субсидия береді деп сенемін.
Бірнеше жыл бұрын түйе өсірушілер мен жылқы өсірушілерге жемдік субсидиялар төленді.
«Жаңа ережелер бойынша бұл төлемдер енді болмайды», – дейді Арыстан Омаров, облыстық ауылшаруашылық басқармасының мал шаруашылығы бөлімінің бастығы. – Жылқы өсірушілер мен түйе өсірушілер асыл тұқымды ірі қара мал сатып алса және өнімді сатса, әр мал басына 100 мың теңгеден алады. Бұрын олар жылына бір мал басына шамамен 5500 теңге алатын, бірақ өзгертілген субсидиялар ережелеріне сәйкес олар енді жоқ.
Мира Жакибаева